Đọt chùm bao là loại cây ăn quả phổ biến ở Việt Nam. Với vị ngọt thanh, mùi thơm dễ chịu, quả đọt chùm bao được nhiều người yêu thích. Bài viết dưới đây ECO-HHB sẽ hướng dẫn các bạn cách trồng cây đọt chùm bao tại nhà đơn giản, dễ làm.
Mục lục
Tìm hiểu thông tin về cây đọt chùm bao
Đặc điểm đọt chùm bao
Cây chùm bao có tên khoa học là Nephelium Lappaceum. Đây là loại cây gỗ nhỏ, chiều cao khoảng 5-12m. Lá cây hình elip, màu xanh đậm, dài 10-17cm. Hoa đọt chùm bao nhỏ, màu vàng nhạt, mọc thành chùm ở nách lá và cành non. Quả hình cầu, đường kính 2-3cm, có màu xanh đậm khi non và chuyển sang màu nâu vàng khi chín. Ruột quả màu trắng ngà, vị ngọt thanh, bùi. Mỗi quả có một hạt to, màu nâu.
Cây đọt chùm bao có tuổi thọ trung bình 20-25 năm. Sau 3 năm trồng, cây sẽ cho quả và kéo dài trong 10-15 năm. Đọt chùm bao là loại cây ưa nhiệt đới, có thể trồng ở vùng nhiệt đới, chịu nóng giỏi. Cây cũng chịu lạnh khá ở nhiệt độ trên 12 độ C.
Cây đọt chùm bao rất thích hợp để trồng trái cây tại nhà vườn ở miền Nam vì dễ trồng, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Giá trị dinh dưỡng
Quả đọt chùm bao có nhiều giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin, chất xơ và chất khoáng có lợi cho sức khỏe:
- Vitamin A, C, E, B2, B6, protein, chất béo
- Chất xơ
- Canxi, phốt pho, kali, magie
Các nhà nghiên cứu cho biết, quả đọt chùm bao giàu vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng, vitamin E có tác dụng chống lão hóa, chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa.
Đọt chùm bao cũng chứa chất chống viêm, rất tốt cho người bệnh viêm khớp. Ngoài ra, magie trong quả còn hỗ trợ kiểm soát đường huyết giúp người tiểu đường duy trì mức glucose ổn định trong máu.
Chuẩn bị trước khi trồng đọt chùm bao
Đất trồng
Cây đọt chùm bao ưa đất tơi xốp, phì nhiêu, thoát nước tốt. Có thể chọn các loại đất sau để trồng đọt chùm bao:
- Đất phù sa
- Đất sét pha cát
- Đất trồng cây ăn trái nhiều mùn
Độ pH đất thích hợp nhất là 6,0-6,5. Không nên trồng đọt chùm bao ở đất có độ pH nhỏ hơn 5,5 vì cây sẽ phát triển chậm.
Trước khi trồng cần làm sạch đất, gốc cây, cỏ dại, đảm bảo không còn mầm bệnh và sâu hại. Sau đó xới tơi, đào hố có kích thước 40 x 40 x 40cm, mang đất phù hợp cho thân cây. Đổ chất nền là tro trấu hoặc xơ dừa rồi lan xuống đất. Phần đất đổ xung quanh hố cũng cần làm bầu vun cao hơn xung quanh 10 – 15cm để tạo ao khi bón thúc đắp trồng. Cuối cùng, ủ đất trước khi trồng khoảng 1 tuần.
Thiết kế hàng trồng
Khoảng cách trồng đọt chùm bao nên là 6 – 8m. Nếu diện tích nhỏ, có thể rút gọn còn 4 – 5m để tiết kiệm không gian.
Hướng các hàng trồng đảm bảo tiếp nhận ánh sáng tốt nhất, nên trồng theo hướng Đông – Tây.
Trước khi trồng, cần chuẩn bị sẵn cọc tre để đánh dấu hàng, hố trồng, mang lại thẩm mỹ và tăng khả năng phát triển cho cây.
Chọn giống trồng
Có nhiều giống đọt chùm bao phổ biến ở Việt Nam như đọt chùm bao Ri6, TD1, D11, TD3… Tùy vào mục đích, có thể chọn các giống sau:
- Đọt chùm bao Ri6: năng suất cao 20 – 35 tấn/ha. Quả nhiều nước, vỏ mỏng, ít xơ, ngọt, thịt dày.
- Đọt chùm bao TD3: cây khỏe, tán rộng. Quả to, nhiều thịt, vị ngọt đậm hơn Ri6.
- Đọt chùm bao D11: cây tầm vóc thấp 1 – 2m. Quả siêu ngọt nhân đôi. Thích hợp trồng ban công, sân thượng.
Có thể sử dụng cả hạt giống hoặc ghép cành để nhân giống đọt chùm bao. Việc ghép sẽ mau cho quả hơn nhưng giá thành cao và năng suất kém hơn so với gieo trực tiếp từ hạt.
Cách trồng cây đọt chùm bao đơn giản nhất
Gieo trực tiếp từ hạt
Đây là cách gieo trồng đọt chùm bao đơn giản và hiệu quả nhất:
- Chọn hạt chất lượng tốt, không bị sâu mọt, nảy mầm tốt.
- Ngâm hạt vào nước ấm 1 – 2 ngày trước khi gieo. Hạt nứt mầm thì vớt ra để ráo.
- Dùng nhíp gắp từng hạt thả vào lỗ sâu 3-5cm. Mật độ 8 – 10 hạt/hố trồng. Đổ lớp đất mịn 1cm phủ lên, nhẹ nhàng vỗ đất.
- Sau gieo 7 – 10 ngày là cây nảy mầm. Khi mầm cao 10cm tiến hành tỉa còn 2 – 3 cây /hố.
Trồng ghép hom
Ghép hom là phương pháp ghép cành con trực tiếp lên gốc ghép trong đất luôn. Cách làm như sau:
- Sử dụng gốc ghép khoẻ, trên 1 tuổi, chiều cao 30 – 40cm.
- Cắt ngang gốc ghép cao 20cm so với mặt đất. Để lộ phần gỗ trắng để dễ liên kết, tạo rễ.
- Lấy cành con khỏe, dài 15 – 20cm. Cắt ngang 2 mặt, đánh vỏ, bỏ lá. Quấn băng keo quanh cuống cành.
- Tiến hành ghép cành vào thân gốc, dùng băng quấn chặt 2 bên.
- Đắp đất cao quanh gốc giữ ẩm cho nơi ghép sớm tạo rễ. Sau 2 -3 tháng là cây ra rễ.
Hướng dẫn cách chăm sóc cây đọt chùm bao
Ánh sáng
Cây đọt chùm bao cần tiếp nhận ánh nắng 4 – 6 giờ/ngày để quang hợp tối đa. Nếu trồng trong nhà nên đặt gần cửa sổ để đón nắng vào buổi sáng, có thể bổ sung đèn điện để tăng cường chiếu sáng.
Cắt tỉa, tạo tán thông thoáng giúp ánh sáng chiếu đều khắp các cành. Ngoài ra, dùng vải phủ quả hoặc để dưới gốc giữ độ ẩm đất, tạo bóng mát cho rễ cây.
Tưới nước
Tưới đủ ẩm định kỳ 2 lần/tuần vào mùa khô. Nước tưới phải sạch, thoát khí tốt.
Có 2 cách tưới chính là tưới mặt và tại gốc. Tưới xung quanh gốc giữ độ ẩm đất tốt hơn. Tuy nhiên cần tưới mặt định kỳ luân phiên để rửa trôi bụi bẩn, phòng sâu bệnh.
Bón phân
Cây đọt chùm bao lớn nhanh và cho nhiều quả nên cần bổ sung dinh dưỡng thường xuyên. Bón phân theo từng giai đoạn:
- Giai đoạn mới trồng: Bón lót phân chuồng, phân hữu cơ vi sinh trộn đều với đất. Sau 1 tháng trồng bón thúc quanh gốc NPK với tỷ lệ 10:10:20.
- Giai đoạn sinh trưởng: 3 – 4 tháng/lần, bón phân NPK tỷ lệ cân đối 10:15:10, kết hợp phân hữu cơ, vi sinh.
- Giai đoạn ra hoa, kết trái: Tăng lượng Kali lên 20 – 30%. Sử dụng phân bón lá, kích thích tạo quả nhiều và to.
Nếu bón quá nhiều Nitơ, cây sẽ mọc dài nhiều mà ít ra hoa, quả. Hãy cân đối số lượng phân bón và phân bổ đều theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây.
Thu hoạch quả đọt chùm bao
Sau 18 – 24 tháng, cây đọt chùm bao đã lớn và bắt đầu cho quả. Tuỳ thời tiết mà quả chín vào các tháng 6-7 và tháng 9-10.
Để thu hoạch đọt chùm bao, cần lưu ý:
- Chỉ hái quả khi chín hoàn toàn. Dấu hiệu nhận biết là quả có màu vàng nâu đều, cuống quả se khít với cành.
- Dùng kéo cắt sát cuống quả để tránh làm tổn thương cành. Không nên giật mạnh, dễ gãy cành non.
- Thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát tránh cái nóng. Sử dụng rổ, khay đựng riêng từng loại quả để tránh dập nát.
- Sau thu hoạch nên làm cành sạch sẽ, cắt bỏ phần tổn thương. Tiếp tục bón phân, tưới nước để cây phục hồi nhanh.
Năng suất đọt chùm bao có thể đạt 12 – 30 tấn/ha tùy theo điều kiện canh tác. Thu hái đúng kỹ thuật giúp bảo quản quả tốt, tăng giá trị kinh tế.
Kết luận
Trồng cây đọt chùm bao tại nhà khá đơn giản, không mất nhiều công chăm sóc. Với một số kỹ thuật nhỏ như chọn đất, chọn giống phù hợp, bón phân cân đối, bảo vệ cây tốt, bạn hoàn toàn có thể thu được năng suất cao. Hy vọng bài viết này đã đem lại những thông tin hữu ích giúp bạn trồng cây đọt chùm bao thành công và thu hoạch nhiều quả ngọt.
